Categorie archieven: gezondheidszorg

Wie is toch die kale vent?

In het vroege voorjaar was ik voor het eerst van mijn leven klant in plaats van adviseur. Bij mijn eigen ziekenhuis moest ik een kleine operatieve ingreep ondergaan. Vroeg in de ochtend meldde ik mij nuchter op de afdeling dagopname.

Ze aaide zachtjes over mijn schouder
Een verpleegkundige nam mij mee voor een intakegesprek. De jongeman had feilloos door dat ik, ondanks mijn schijnbaar zelfverzekerde houding, erg nerveus was. Hij deed er alles aan om mij gerust te stellen. Na de intake mocht ik naar de verpleegafdeling waar ik mij omkleedde en in bed plaatsnam. Wat later kwam er een verpleegkundige die mij naar de operatiekamer reed, een gezellig koetjes en kalfjes gesprek zorgde ervoor dat ik mij op m’n gemak voelde.

Op de OK trof ik de chirurg en een aantal assistenten, die rustig en beheerst de voorbereidingen troffen voor de ingreep. Het leek alsof ik die dag de enige patiënt was en dat ze alles hadden geregeld om er voor mij een fijne dag van te maken. De narcose zorgde ervoor dat ik in mijn eigen wereld terechtkwam en even niet meekreeg wat er gebeurde; wat ik overigens best een prettig idee vond. Wat ik nog wel weet is dat ik heerlijk gedroomd heb. Goed spul zeg, dat narcosemiddel!

Toen ik wakker werd keek ik in een paar prachtige ogen en werd ik met een glimlach toegesproken door een OK assistente. Ze vroeg hoe ik mij voelde en of ik lekker geslapen had. Terwijl ze het vroeg, aaide ze mij zachtjes over mijn schouder.

Terug op de werkvloer
Terug op de afdeling werd ik voorzien van koffie en brood, ik was dan ook al ruim 24 uur nuchter en lustte wel wat. Na een paar uur, waarin werd gemonitord of er geen complicaties volgden, mocht ik naar huis. Een dag na de operatie werd ik gebeld door een verpleegkundige van de betreffende afdeling. Ze vroeg hoe het met mij ging en of alles naar wens was gegaan. Ik kon alleen maar bevestigen dat de zorg die ik had gekregen een diepe indruk op mij had gemaakt.

Na een paar dagen van herstel ging ik weer aan het werk en reisde ik af naar één van mijn klanten, een ziekenhuis. Het klinkt misschien gek maar ik keek toch weer anders naar mijn werk, daar aan de andere kant van de balie, daar waar niet de zorg plaatsvindt maar de ondersteunende activiteiten. Er vielen mij die dag een paar dingen op.

Gesloten deuren en smartphones
Toen ik van de parkeerplaats naar mijn afdeling liep, richting de vleugel waar alle stafdiensten zitten, liep er een dame ongeveer drie meter voor mij. Voor de eerste tussendeur versnelde ze haar pas waarmee ze de afstand tussen ons vergrootte. Bij de deur aangekomen, opende ze deze met haar pasje en liep vlug door. Verderop in de gang kwam ik een paar collega’s tegen van ICT. Op het moment dat we elkaar passeerden, doken een aantal van hen in hun smartphone. Twee momenten kort achter elkaar waarin collegiaal contact bewust vermeden werd.

Op dat moment realiseerde ik mij dat de cultuur, werkhouding, collegialiteit maar vooral de klantgerichtheid binnen de stafdiensten van ziekenhuizen vaak beneden het peil ligt ten opzichte van die binnen de zorgafdelingen.

Het goede voorbeeld 
Het compliment kwam een paar maanden later toen een collega binnen dat ziekenhuis mij vertelde dat iemand van een andere stafafdeling haar had gevraagd wie toch die kale kerel is die iedere dag fluitend op de gang loopt, deuren voor anderen openhoudt en iedereen vriendelijk gedag zegt. Ik hoop dat goed voorbeeld doet volgen!

Waarom de T in DOT voor Transparantie staat

Het is februari 2014 en ik zit de laatste (zoveelste) versie van de ‘Verboden- Toegestaan’ lijst te bestuderen. Daarnaast heb ik zojuist het Antonius rapport van commissie Bruggeman en Voetelink in mijn mailbox gekregen. Nu is het zaak om alle duidingen te vertalen naar de praktijk.

De DBC-DOT vloedgolf

Tot een paar jaar geleden, in het ‘oude’ DBC tijdperk, zagen we dat ziekenhuizen vooral moeite hadden om alle geleverde zorg volledig geregistreerd en gedeclareerd te krijgen. Wanneer een DBC niet volledig was, er ontbraken bijvoorbeeld essentiële verrichtingen, dan leidde dat tot te weinig opbrengsten of tot uitval. Inmiddels heeft de DOT systematiek deze ‘oude’ werkelijkheid ingehaald en is naast het volledigheidsrisico, een geheel ander probleem ontstaan. Want om de geleverde zorg tijdig, juist, rechtmatig en ook doelmatig gedeclareerd te krijgen, blijkt op zijn zachtst gezegd niet mee te vallen. De huidige beleidsregels zijn multi-interpreteerbaar.

 

Beleidsregels, lijsten en nadere duidingen

Omdat de instanties dat ook al snel inzagen, volgden er diverse aanvullingen op de beleidsregels die een en ander zouden moeten verduidelijken. Zo publiceerde de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in de zomer van 2013 de eerdergenoemde ‘Verboden- Toegestaan’ lijst. Toen was de commotie compleet want in deze lijst stonden weer allerlei ‘nieuwe’ onduidelijkheden. Daarop volgde in februari van dit jaar een brief van de NZa die de onduidelijkheden zouden moeten verduidelijken, maar ook deze notitie bracht geen licht in de duisternis. Kortom, chaos in de hoofden van een ieder die zorg levert en registreert.

 

Jaarrekening en omzetverklaring

Veel ziekenhuizen kunnen hierdoor geen betrouwbare berekening maken van de omzet, met als gevolg dat accountants over 2013 geen goedkeurende accountantsverklaringen zullen gaan afgeven. Daarnaast moeten alle ziekenhuizen waarschijnlijk een zogenaamd self-assesment gaan doen om te bepalen welk gedeelte van de omzet eventueel onrechtmatig is. De onrechtmatig gedeclareerde omzet zal dan in een soort van “package” deal over meerdere jaren ineens afgekocht moeten gaan worden.

 

Geen gedoogbeleid

De verwachting was dat na het Antonius rapport een storm van invallen zou gaan plaatsvinden. Dat is niet gebeurd maar wellicht zitten we nog in de stilte voor de storm. Wat wel duidelijk is gemaakt door de NZa en verzekeraars, is dat er richting ziekenhuizen absoluut geen coulance meer is en misinterpretaties van beleidsregels niet worden gedoogd. Dat komt in mijn ogen nogal agressief over, net alsof de schuld alleen bij de ziekenhuizen ligt. Als het systeem gefaald heeft dan is dat bij alle partijen, dus ook bij de NZa, de overheid en verzekeraars. De grote uitdaging is om de ‘fouten’ uit het verleden netjes af te wikkelen en tegelijkertijd voor de toekomst DOT door te ontwikkelen tot een echt T systeem!

Dat patiënten vanaf juli 2014 nota’s gaan krijgen met daarop een specificatie van de geleverde zorg, gaat daaraan zeker bijdragen.

Pizza, Pizza ooh Pizza

Blog januari 2014: Steeds vaker krijg ik de vraag om instellingen te helpen bij het invoeren van risicomanagement. Dat komt voort uit incidenten die hebben plaatsgevonden of doordat de inspectie dat vereist. Voorbeelden van incidenten die dan genoemd worden: valincidenten met ouderen, medicatiefouten, brandincidenten of hygiëneproblematiek binnen OK’s.

Pizza Pizza ooh Pizza

Inzicht in en het beheersen van risico’s is vaak het resultaat van toevallig doorgemaakte gebeurtenissen, en dus niet van gestructureerd risicomanagement van processen. Bestuurders, toezichthouders maar vooral patiënten lopen hierdoor grote risico’s.

Tel je gereedschap
Het is een positieve ontwikkeling dat steeds meer zorginstellingen aan de slag gaan met risicomanagement, voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Toen ik onlangs een cursus over dit onderwerp verzorgde bij een groep zorgmanagers merkte ik dat risicomanagement nauwelijks ingebed was. Eén van de deelnemers vertelde dat in haar ziekenhuis tot voor kort de meest voorkomende misser op de OK het achterblijven van instrumentarium in lichamen was. Een heftige situatie en een risico waar je als patiënt niet aan moet denken.
Inmiddels zijn de protocollen ten aanzien van het te gebruiken instrumentarium verscherpt en worden deze voor en na een operatie meerdere malen geteld.
Ik heb er begrip voor dat risicomanagement nog niet overal is ingebed, het klinkt ook zo negatief. Wie wordt er enthousiast van het inregelen van een ingewikkeld systeem dat er toe moet bijdragen onzekere gebeurtenissen te voorkomen? Misschien wordt het iets leuker als de definitie anders is, bijvoorbeeld “welke activiteiten moeten we ontplooien om de organisatie beter te besturen en zo de doelstellingen te behalen?”

Bodem van karton
Een andere zorgmanager vertelde werkzaam te zijn binnen een verslavingskliniek en dat binnen hun kliniek een bovenmatige terugval was van verslaafden met betrekking tot drugsgebruik. Uit urinecontroles bleek dat diverse patiënten, ondanks allerlei controlemaatregelen, toch drugs gebruikten.
Uiteindelijk zijn enkele behandelaars achter het lek gekomen toen ze buiten een sigaretje stonden te roken. Wat ze al vaker hadden gezien maar wat tot dan toe nooit zo was opgevallen, was dat de lokale pizzaboer wel héél vaak dozen met pizza’s kwam brengen. Iedere avond en soms zelfs ’s nachts kwam deze jongen op zijn felrode brommertje en bijpassende outfit aanrijden om via de achteringang binnen te komen. Iedereen kende en vertrouwde deze jongen en hij mocht dan ook gewoon doorlopen naar de afdeling om bestellingen te bezorgen. En u raadt het al, toen de behandelaars de pizzaboy vroegen om één van de dozen te openen, bleek dat onder een dubbele bodem drugs verstopt waren.
Veel risico’s worden achteraf gesignaleerd en geanalyseerd, waarna vervolgens maatregelen worden genomen. Risicomanagement gaat pas echt werken wanneer organisaties vooraf risico’s identificeren en afhankelijk van de impact, preventieve maatregelen nemen. Bij een goed werkend systeem kunnen er zelfs bij een verslavingskliniek gewoon pizza’s besteld worden. Pizza… Pizza… ooh Pizza!

Ik kan niet zonder het applaus

Bij bedrijven tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS voor u doet.

Mijn blog van november 2013: Kijkend naar mijn CV realiseer ik mij dat ik een echte projectenman ben geworden. Waar artsen en behandelaars patiënten beter willen maken, hoop ik de organisatie achter de patiëntenzorg beter te maken, dat is mijn passie en persoonlijke drive. Iedere opdracht die ik in de Zorg heb gedaan had wel een project in zich, een fase waarin veranderingen op een gestructureerde wijze geïmplementeerd dienden te worden.

Motivator
Projecten in de Zorg veranderen, ik denk door de economische crisis en/of door de harde bezuinigingen. Er moet binnen een kortere periode dan vroeger resultaat behaald worden, tegen lagere kosten en met meer rendement. Een projectleider wordt veel meer ingezet op de ‘harde’ kant van een project en er wordt minimaal een PrinceII methodiek gevolgd. Technisch gezien zullen projecten misschien beter worden uitgevoerd dan vroeger maar wat ik mis is de betrokkenheid, passie en gezamenlijke drive binnen een projectenorganisatie.

Een projectleider is in mijn ogen de linking pin tussen – maar vooral ook motivator van – projectmedewerkers, stakeholders en opdrachtgever. Een belangrijke succesfactor met betrekking tot het resultaat van een project is de mate waarin deelnemers zich betrokken voelen en of mensen enthousiast zijn.

Er mag gedanst worden
Als verrassingselement of om mensen anders in het project te zetten, zet ik regelmatig middelen in die anders zijn dan gebruikelijk. Bijvoorbeeld bij een projectpresentatie waarbij een zaal gevuld was met managers, gaf ik eerst een sport warming-up. Stropdassen af en even de spieren losmaken en de gedachten afleiden van de dagelijkse rompslomp. Ook zet ik voor aanvang regelmatig een dvd op met relaxmuziek of volgen we een korte Yogales. Ik merk dat de presentatie daarna en eventuele inhoudelijke discussie veel meer lading krijgen en beter worden gedragen. En ja, er mag natuurlijk altijd gedanst worden.

Positief projectresultaat
Ik heb vele projectbijeenkomsten gezien waar deze elementen niet werden ingezet. Het grote verschil was merkbaar aan het einde, bij presentaties met een showelement volgde regelmatig ook applaus. Voor een artiest is applaus DE waardering dat een optreden goed was maar ook voor mij als projectleider is dat een teken dat de deelnemers enthousiast zijn en hard zullen meewerken aan een positief projectresultaat.

Showbizz
Waar ik vroeger van medewerkers hoorde dat ze blij en trots waren dat ze in een project mee mochten doen, hoor ik nu dat medewerkers het vaak bij voorbaat al zien als een last en extra druk op zichzelf.

Ik ervaar die toenemende druk natuurlijk zelf ook en daarom probeer ik nog altijd het showbizzelement in te zetten. Dat doe ik vooral om eerdergenoemde motieven maar daarnaast moet ik eerlijk bekennen dat ik ook niet meer zonder het applaus kan.

Help, mijn zorgtent gaat failliet

Bij bedrijven tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS voor u doet.

Mijn blog van september 2013: Er gaan op dit moment zorginstellingen failliet! Een aantal faillissementen haalt de landelijke media, zoals het Ruwaard van Putten Ziekenhuis, het Slotervaart Ziekenhuis en de Zonnehuizen, maar een groot aantal, vooral kleinere faillissementen in de zorg zien we niet terug in de kranten.

Wat ik opvallend vind is hoe de publieke opinie zich vormt na zo’n faillissement. Al snel lees je dat er sprake is van wanbeleid, slecht toezicht en bestuur, accountants die falen en bankiers die hebben zitten slapen. Ook bij de kleine failliete zorgondernemer ontstaat die opinie, al vormt deze zich meer binnen het sociale netwerk. Vaak is die opinie onjuist en gaat deze voorbij aan de nieuwe werkelijkheid anno 2013 die zo verschrikkelijk anders is dan de werkelijkheid van vijf jaar geleden.

De tent was niet meer te redden

Begin 2013 vroeg een directeur van een tandartsenkliniek mij om hulp. Er dreigde een faillissement en hij vroeg mij om een reddingsplan op te stellen. Na analyse bleek dat de grootste pijn zat in de te hoge kapitaalslasten. Een in 2008 gebouwd pand was voor 110% gefinancierd en had inmiddels een marktwaarde van ongeveer 60% van de oorspronkelijke bouwkosten. Doordat de patiëntenstroom was afgenomen stond de helft van het pand leeg. Helaas was deze ondernemer te laat met het inroepen van hulp en voordat het reddingsplan klaar was werd het faillissement aangevraagd.

Er volgde een heel vervelend traject waarbij de curator en schuldeisers er alles aan deden om de directeur als schuldige / dader aan te wijzen en op basis van onbehoorlijk bestuur persoonlijk aansprakelijk wilden stellen. De publieke opinie binnen het sociale- en lokale netwerk ging nog veel verder, want zo werd gezegd: de organisatie was gebouwd op luchtkastelen, niet haalbare groeiscenario’s en megalomanie van de directeur.

Weet u nog hoe het er vóór 2008 aan toe ging?

Deze kliniek had ooit flinke wachtlijsten voor esthetische mondzorg en ook de verzekerde zorg groeide jaarlijks. Omdat het oude pand te klein werd ontstond het plan voor nieuwbouw. Een Excel sheet met een extrapolatie van de cijfers van de afgelopen drie jaren volstond als meerjarenplan en als basis voor de financiering. De ondernemer, de accountant en de huisbankier zagen geen belemmeringen om een prachtig pand te bouwen. De huisbankier adviseerde zelfs om de inventaris te vernieuwen en verstrekte daarvoor extra financiering. In deze tijd is het nauwelijks voor te stellen dat het nog maar vijf jaar geleden is dat financieringstrajecten soms zo eenvoudig verliepen.

Luchtkastelen

Deze ondernemer is uiteindelijk gevrijwaard van welke schuld dan ook maar hij heeft door de publieke opinie een flinke knauw gekregen en emotioneel is hij door een diep dal gegaan. Ik denk dat er nog veel vergelijkbare “kleine” faillissementen zullen volgen want de situatie van deze ondernemer is er één uit misschien wel duizenden. Wat ik hoop en wens is dat de mensen minder snel zullen oordelen, want de werkelijkheid van toen blijkt nu een leugen te zijn en wat achteraf gezien lucht was, heette toen potentieel!

Fraude of niet?

Bij zorginstellingen tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS in de Zorg voor u doet.

Mijn blog van juni 2013: Ziekenhuizen declareren regelmatig te veel; per patiënt soms wel duizenden euro’s. Er liggen bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) ruim tweehonderd meldingen over ziekenhuisrekeningen, waarvan de NZa het sterke vermoeden heeft dat ‘er iets mis is’.

Na dit bericht stortte de gehele vaderlandse media zich op de ontwikkelingen in de zorg. Fraude met declaraties van ooglidcorrecties en spataders, artsen die uit de school klapten dat ze tijdens de opleiding al les kregen in creatief declareren, adviesbureaus die zorginstellingen helpen bij het ‘upcoden’ van declaraties en een onderzoeksrapport hierover dat door de minister buiten de kamer is gehouden. Hoe dan ook is er een landelijke discussie gaande over de kosten van zorg en de rechtmatigheid van wat er aan zorg gedeclareerd wordt door zorgverleners.


Integere zorgsector
Ik ben ervan overtuigd dat de zorgsector in de basis een zeer integere sector is maar dat de toenemende complexiteit ertoe bijdraagt dat er steeds meer fouten worden gemaakt. Een ander aspect is dat leveranciers en beheerders van Ziekenhuis Informatie Systemen nauwelijks nog in staat zijn beleidsregels tijdig en juist in te richten en te beheren. Maar ook verzekeraars hebben hun systemen niet altijd op orde. Zo zijn geautomatiseerde controles door verzekeraars niet altijd juist ingericht waardoor facturen van ziekenhuizen onnodig worden afgewezen.

Betere benutting van beleidsregels
Wel zie ik bij ziekenhuizen dat artsen en medisch administrateurs steeds beter in staat zijn beleidsregels te interpreteren, geleverde zorg beter te registreren en zo hun declaraties te optimaliseren. En inderdaad, daarbij worden soms commerciële bureaus ingeschakeld die veel expertise hebben met betrekking tot registratieregels. Maar wat is daar mis mee? En dat artsen tijdens hun opleiding ook leren om goed te registreren lijkt mij prima, want ik zie nog teveel jonge artsen die veel en hard werken, zonder dat ze alles vergoed krijgen.

Macrobudget
Volledigheid van registratie is belangrijk omdat alle geleverde zorg betaald moet worden. Maar ook maatschappelijk gezien geeft het inzicht in de totale financiële omvang van de zorg. Ik denk zelfs dat landelijk gezien nog steeds niet alle zorg volledig geregistreerd en gedeclareerd wordt. Het zou zo maar kunnen dat het daadwerkelijke macro budget nog hoger ligt dan nu bekend is. Neemt niet weg dat de zorg goedkoper kan, maar dat is een andere discussie waar ik graag een volgend artikel aan wijd.

Buch in de bajes

Bij zorginstellingen tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS in de Zorg voor u doet.

Mijn blog van april 2013: Heeft u ook de tweede aflevering gezien van de nieuwe reeks ‘Buch in de bajes’? In deze aflevering was te zien dat Menno Buch een afspraak zou hebben met een TBS-er, maar vlak voordat deze afspraak plaats kon vinden, bleek de man door de rechter vrijgesproken en direct in vrijheid te zijn gesteld.

Buch in de bajes

Verbijstering alom bij Menno Buch maar ook bij zijn behandelaars omdat deze man bekend staat als zeer gewelddadig. ‘Dit kan niet goed aflopen,’ vertelde de directeur van de instelling in Vught.

TBS-er

Kort daarna sprak Menno Buch toch met de vrijgesproken TBS-er. De man vertelde dat hij lijdt aan een Borderline persoonlijkheidstoornis en dat hij inderdaad gewelddadig kan zijn. Liever was hij in de kliniek opgenomen gebleven omdat hij dan verder behandeld kon worden en voor niemand een gevaar zou zijn. Ook vertelde hij dat als het weer mis dreigt te gaan, hij eerst de hand aan zichzelf zal slaan. Voor een buitenstaander moet dit verhaal niet of moeilijk te begrijpen zijn. Hoe is het mogelijk dat deze man zomaar in vrijheid wordt gesteld en dat deze man niet de zorg krijgt waar hij om vraagt?

Verzuiling in de GGZ

Dat heeft te maken met het kader waarbinnen de patiënt valt. Heeft een patiënt alleen een stoornis, dan vindt behandeling plaats binnen de reguliere GGZ, welke gefinancierd wordt vanuit de ziekenfondswet of AWBZ. Behandeling kan zijn op indicatie van bijvoorbeeld een huisarts maar ook vrijwillig. Maar heeft iemand een delict gepleegd en is er daarnaast sprake van een stoornis, dan wordt een patiënt strafrechtelijk veroordeeld met tevens een verplichte behandeling. Deze zorg vindt plaats binnen de forensische GGZ welke betaald wordt door het ministerie van Justitie.

Omdat de man bij ‘Buch in de bajes’ door de rechter is vrijgesproken, valt hij niet meer onder de forensische GGZ maar zal hij zorg moeten ontvangen vanuit de andere zuil, de reguliere GGZ. Tussen deze twee GGZ-zuilen is vaak onvoldoende samenwerking waardoor patiënten niet altijd van de ene naar de andere zuil worden begeleid. Ook weten veel patiënten niet bij welk loket ze moeten aankloppen. De wijze van financiering bepaalt dus mede of- en hoe een patiënt zorg ontvangt.

Patiënt of crimineel?

U zult mogelijk met gemengde gevoelens naar de uitzending van ‘Buch in de bajes’ hebben gekeken.  Enerzijds vond u het misschien beangstigend om een crimineel te zien en te horen, anderzijds ziet u ook de mens achter de crimineel en iets over de oorsprong van zijn daden. Veel veroordeelden in een kliniek hebben hun delict gepleegd als gevolg van hun stoornis en zouden de zorg die ze krijgen ook vrijwillig willen ontvangen, net als de man in deze uitzending. En zo ziet u dat een crimineel dan ineens ook patiënt is, of andersom u ziet een patiënt die ook crimineel is (geworden). Ik hoop voor hem en voor de maatschappelijke veiligheid dat hij inmiddels hulp heeft gevonden.

Te koop: IBM-computer, in goede staat verkerend

Bij zorginstellingen tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS in de Zorg voor u doet.

Mijn blog van februari 2013: Op een ochtend belt een cardioloog zijn controller op en vraagt hem  hoeveel hartklepoperaties hij in 2012 heeft uitgevoerd. De controller  duikt direct in het ZIS (Ziekenhuis Informatie Systeem) om te kijken  hoeveel DBC’s met deze behandeling zijn gedeclareerd.

Informatisering in de zorg

De uitkomst mailt hij naar de cardioloog. Tien minuten later belt de specialist hem op en zegt dat de geleverde informatie niet voldoet. Want hij wil niet het aantal gedeclareerde DBC’s weten, maar het aantal uitgevoerde operaties. Aanvullend vraagt hij hoeveel van deze operaties via de lies en hoeveel via de borstkas zijn uitgevoerd. En tot slot, of er verschil was tussen de ene behandeling ten opzichte van de andere met betrekking tot de gebruikte medicatie en het aantal IC(intensive care)-dagen. Een schijnbaar eenvoudige vraag, maar in de praktijk moeilijk te beantwoorden.

Onder water
De invoer van behandeldata, financiële en medische data vindt meestal plaats in verschillende systemen. Wanneer data ten behoeve van informatievoorziening ontsloten moet worden, dienen verschillende databases aan elkaar geknoopt te worden.

Bij een opdrachtgever ondersteunde ik bij het inrichten van een informatiesysteem, ook omdat zij niet in staat waren gecombineerde informatie te verstrekken. Samen met een informatiseerder ben ik weken in de weer geweest om uit te zoeken in welke tabellen informatie werd opgeslagen. In het ZIS, EPD (Elektronisch Patiënten Dossier) en apothekerssysteem, werden ‘onder water’ ongeveer 10.000 tabellen gevuld. Toen we eenmaal de juiste tabellen hadden gealloceerd, bleek ook nog eens dat de systemen onvoldoende rekenkracht hadden. Toen is er tijdelijk een krachtige standalone computer ingericht om rapporten te kunnen genereren.

The winner is…
Informatiesystemen moeten naast financiële ook kwaliteitsinformatie realtime kunnen leveren. Zorginstellingen richten, om een vertaling te kunnen maken van informatiebehoefte naar gecombineerde rapporten, steeds vaker een afdeling Bedrijfsinformatie of Business Intelligence in.

Neem bijvoorbeeld Watson. In 2011 won deze hyperintelligente supercomputer van IBM het Amerikaanse spelprogramma Jeopardy. De computer is gevoed met miljoenen gegevens en intelligente algoritmen. Hierdoor is hij in staat om vragen te herkennen, scenarioberekeningen te maken en antwoorden te geven. Inmiddels heeft Watson zoveel geleerd dat hij zelfs wordt ingezet om oncologen te helpen bij het diagnosticeren en bij het bepalen van behandelplannen van patiënten.

BI-platform
Dan moet Watson toch ook in staat zijn antwoord te geven op de vraag van de cardioloog? Waarom nog ‘queries’ en rapportgecentreerde modellen met ingewikkelde databasestructuren gebruiken als je direct vragen aan je BI-platform kunt stellen?

We weten inmiddels dat de externe verantwoording richting onder andere zorgverzekeraars ook steeds meer kwalitatief zal zijn en op basis van behaalde resultaten (Value-based). Ik hoop dan ook dat dit soort systemen snel in de zorg beschikbaar komt. Mijn advies aan alle instellingen die een afdeling BI gaan inrichten: spaar nog even door voor Watson, misschien binnenkort te koop op E-bay.

We are the ones that will make you feel better…

Bij zorginstellingen tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS in de Zorg voor u doet.

Mijn blog van december 2012: In de wachtkamer van een psychiatrische instelling zaten twee meisjes van rond de 20 jaar. Ik keek naar hen en zag de schoonheid die ooit was. Diep weggestopt zag ik vrolijkheid, plezier en puberale rebelsheid. Ik liet mijn gedachten gaan en probeerde te bedenken waarvoor zij hier zaten. Duidelijk was dat de meisjes betere tijden hadden gekend en hier niet voor niets waren.

Ik zat daar, omdat ik een afspraak had met de directeur van deze instelling om te brainstormen over een voor hen nieuw besturingsmodel. Eenmaal in gesprek vertelde hij mij vol trots over hoe zij hun organisatie opnieuw hadden ingericht en afscheid hadden genomen van het hiërarchische besturingsmodel, en de daarbij behorende managementlagen en stafafdelingen.

Het uitgangspunt daarbij was om de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen, meer betrokkenheid bij behandelaars te creëren en daarmee de kwaliteit van zorg te verbeteren. In de praktijk bleek dit goed te werken. Er ontstond meer solidariteit met cliënten, het gemeenschapsdenken was toegenomen en vakmanschap was weer meesterschap geworden.

Principiële kwaliteitsgedachten
Maar hoe bestuur je een organisatie die geen afdelingsstructuur meer heeft en die ingericht is in cliëntgroepen? Waar de belangrijkste drijfveer is om in gezamenlijkheid en principiële kwaliteitsgedachten de zorg te leveren en waar minder gestuurd wordt op protocollen? Het antwoord was vrij snel gevonden: door kwalitatieve informatie te verstrekken over de zorg met een beperkte financiële component.

De traditionele winst & verliesrapportages per afdeling zijn uiteindelijk afgeschaft, alleen de directie ziet nog een rapportage op concernniveau. De behandelaars ontvangen wekelijks een rapportage, niet groter dan één A4-tje, met daarin de belangrijkste stuurvariabelen: per cliënt een medischinhoudelijke status en een thermometer waarop te zien is of de behandeling financieel op koers ligt. Op dit moment wordt onderzocht welke informatie aanvullend nog van belang kan zijn.

Hier wil ik zijn
De totstandkoming van deze stuurinformatie heeft voornamelijk plaatsgevonden op de werkvloer, tezamen met behandelaars en middenin de dagelijkse hectiek met cliënten. De twee meisjes zag ik daar nog regelmatig en van hun behandelaar hoorde ik dat één van de meisjes na jaren ellende de zin in het leven had teruggevonden en soms weer een lach op haar gezicht had. De betreffende behandelaar was euforisch en licht emotioneel. Nog niet eerder voelde ik mij zo nauw betrokken bij de zorg.

Dit versterkt bij mij de overtuiging dat ‘control’ in de zorg zoveel mogelijk moet plaatsvinden in het primaire proces. Behalve dat je in staat bent om betere informatie te ontwikkelen, voel je je een (klein) schakeltje binnen het zorgteam: The ones that will make you feel better…. (Red Hot Chili Peppers)

Inspiratie: Rijnland-model, Buurtzorg en Planetree Flevoziekenhuis

Welkom in Utopia

Bij zorginstellingen tijdelijke en projectmatige inzet van finance & control professionals. Vakinhoudelijke expertise en pragmatische oplossingen. Dat is wat DEFINANCIALS in de Zorg voor u doet.

Mijn blog van augustus 2011: Het is 2020, de regulering door de overheid is weg en ziekenhuizen zijn efficiënte- op kwaliteit gerichte klinische behandelcentra geworden. Er is in Nederland nog 1 academisch ziekenhuis en 40 gespecialiseerde ziekenhuizen.

Binnenkort start ik een nieuw vastgoedproject bij een klant van mij, een middelgroot ziekenhuis in Gelderland. Deze stelt namelijk vanaf januari a.s. een derde (14.000 m2) van het vastgoed buiten gebruik. Dit is het resultaat van een al jaren geleden gestart project, genaamd: “Focus Ziekenhuiszorg”.

Triple A rating
De volledige diagnostiek ging over naar de eerstelijnszorg (huisartsencentra), de meeste specialismen verzelfstandigden hun poliklinieken, de verblijfsfunctie is afgenomen van 1.200 naar 800 bedden en de medisch ondersteunende- en stafafdelingen krompen met eenderde. Verder heeft dit ziekenhuis de omslag gemaakt van algemeen ziekenhuis naar gespecialiseerd ziekenhuis en is de regionale benadering gewijzigd in een landelijke.

Dit ziekenhuis doet het heel goed: de bedbezetting is met 99% zeer goed te noemen, de wachtlijsten zijn ultrakort, uit kwaliteitsmetingen blijkt een triple A-rating en de gemiddelde doorlooptijd voor gespecialiseerde klinische zorgtrajecten is vorig jaar met 10% verkort. De solvabiliteit is met 5% uitmuntend en het resultaat laatste boekjaar was 1% ten opzichte van de omzet.

En dan word je ineens patiënt
Met pijn in mijn buik ging ik naar mijn huisarts. Onmiddellijk kreeg ik een bloed- en urineonderzoek, een buikecho en een röntgenfoto en volgde de diagnose: ik had nierstenen. Met de gestandaardiseerde diagnose toog ik naar huis en ik voerde mijn gegevens in het landelijk EPA (elektronisch patiënten aanbestedingsysteem). Binnen een kwartier had ik al vier aanbiedingen binnen van urologische centra. Omdat ik snel geholpen wilde worden en bereid was iets meer te betalen koos ik voor een kliniek die geen contract had met mijn verzekeraar, dan maar een eigen bijdrage betalen. Ik maakte online een afspraak en werd de volgende dag al geholpen.

Herkenbaar?
U herkent niets van wat ik schrijf? Dat kan, u kijkt met mij mee in de toekomst van de ziekenhuiszorg. Het is 2020, de regulering door de overheid is weg en ziekenhuizen zijn efficiënte- op kwaliteit gerichte klinische behandelcentra geworden. De daadwerkelijke zorginkoop vindt plaats tussen zorgafnemer (de patiënt) en ziekenhuizen; verzekeraars sluiten alleen prijscontracten. Patiënten hebben een bonus/malus met betrekking tot goedkope versus dure zorgafname. Er is in Nederland nog 1 academisch ziekenhuis, er zijn 10 algemene ziekenhuizen en 40 gespecialiseerde ziekenhuizen.

Pand te koop
Hoe gaat het verder met mijn klant, het ziekenhuis in Gelderland? Die wil af van de rest van het vastgoed om nog meer te kunnen focussen op patiëntenzorg. Iemand interesse in een mooi pandje met betrouwbare huurder?